Spis treści
- Co to jest stal Corten?
- Paleniska ogrodowe z Cortenu
- Design, Corten, higiena, dylematy…
- Jak opanować Corten?
- Czy Corten jest odporny na wysokie temperatury?
- Czy stal Corten może się zepsuć?
Co to jest stal Corten?
O Cortenie zwanym też stalą Cortenowską lub Cortenową napisano już wiele, jedni są jej zdecydowanymi miłośnikami inni zapiekłymi wrogami. Jest to stal niskostopowa, na powierzchni której po wystawieniu na działanie powietrza i wody samoczynnie pojawia się powłoka ochronna przypominająca rdzę. Stal tego typu została opracowana i opatentowana w 1933 roku i nazwana Cor-Ten® w Stanach Zjednoczonych Ameryki. W oryginalnym składzie chemicznym znalazły się domieszki krzemu, miedzi, niklu, chromu i fosforu. Po raz pierwszy stal tego typu wykorzystano do konstrukcji wagonów do przewozu węgla.
Paleniska ogrodowe z Cortenu
Osobiście zetknąłem się z tym materiałem jakiś czas temu, gdy zacząłem gotować na paleniskach zbudowanych z Cortenu. Nie jestem metalurgiem ani specjalistą od materiałów stalowych, więc piszę tylko i wyłącznie o swoich odczuciach i praktycznych aspektach obcowania z Cortenem. Na pewno nie jest to materiał łatwy, zwłaszcza na początku, i do pewnego momentu chyba nikt nawet nie przypuszczał, że będzie używany do produkcji sprzętów mocno użytkowych, występował sobie gdzieś tam na elewacjach czy ozdobnych konstrukcjach.
Design, Corten, higiena, dylematy…
Jako zawodowy kucharz kiedy po raz pierwszy zobaczyłem palenisko z Cortenu zadałem sobie zasadnicze pytanie: jak daleko można posunąć się w dizajnerskim spojrzeniu by nie zatracić jednak cech jakie powinno posiadać urządzenie bądź co bądź do produkcji jedzenia, poza tym nurtowało mnie jak będzie wyglądała praca z tym materiałem? Potem przyszła pora na oswajanie Cortenu, dziś po wielu miesiącach pracy na paleniskach stwierdzam jednak, że całkiem łatwo da się stal Cortenową „ujarzmić” a z biegiem czasu, kiedy już odpowiednio dojrzeje staje się kompletnie niekłopotliwa, za to ciągle możemy obserwować jak patynieje i zmienia się na naszych oczach.
Jak opanować Corten?
Powyższe spostrzeżenia są oczywiście mocno subiektywne i w zasadzie dotyczą mojego bardzo intensywnego stylu pracy z Quanem, również pod względem transportowym, bywa że w ciągu tygodnia jestem z Quanem w kilku miejscach w Polsce. W zaciszu ogrodu czy na tarasie nie będziemy jednak zmuszeni do ciągłego zmieniania lokalizacji urządzenia zatem cały „kłopot” będzie wiązał się tylko z zabezpieczeniem podłoża przed wypłukiwaniem rdzy przez opady atmosferyczne. Ot cały ambaras.
Czy stal Corten jest odporna na wysokie temperatury?
Badania dowiodły, że długotrwałe wystawianie stali Cortenowej na działanie bardzo wysokich temperatur, po jakimś czasie doprowadzi nieuchronnie do jej przepalenia, jest to stal ozdobna, elewacyjna, zatem Quan Garden Art. zastosował patent dodatkowej wewnętrznej misy z nierdzewnej stali kwasowej, w której składamy ogień co pozwoli cieszyć się paleniskiem przez bardzo długi czas.
Czy stal Corten może się zepsuć?
Odpowiedź brzmi tak, i nie będę tutaj wymyślał teorii o niezniszczalności tego materiału. Otóż długotrwałe wystawienie Cortenu na działanie wody spowoduje jego złą korozję, obrazowo mówiąc musielibyśmy jednak utrzymywać taką stal w stanie ciągłego zawilgotnienia przez kilka lat, a to raczej w przypadku naszego paleniska nie wchodzi w grę.